แว่นตานิรภัยเป็นอุปกรณ์คุ้มครองความปลอดภัยส่วนบุคคล PPE ที่สำคัญในการทำงาน ไม่ว่าจะเป็นโรงงานอุตสาหกรรม งานก่อสร้าง งานซ่อมบำรุง แว่นตานิรภัยช่วยปกป้องดวงตาจากอันตรายต่างๆ รวมถึงเศษฝุ่นละออง และสารเคมีที่อาจกระเด็นใส่ หากไม่มีการป้องกันดวงตาที่เหมาะสม พนักงานอาจได้รับความเสี่ยงต่อการบาดเจ็บที่ดวงตาอย่างรุนแรง ซึ่งอาจทำให้สูญเสียการมองเห็นหรือตาบอดอย่างถาวรได้ แว่นตานิรภัยยังช่วยปกป้องดวงตาจากรังสี UV ที่เป็นอันตรายและแสงจ้าที่ทำให้รู้สึกไม่สบายตาและเป็นอันตรายต่อดวงตาในระยะยาว
ประเภทของแว่นตานิรภัย
แว่นตานิรภัยสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทหลักได้แก่
- แว่นตานิรภัย (Protective spectacles or glasses) เป็นแว่นตานิรภัยทั่วไป แบ่งได้ดังนี้
- แบบไม่มีกระบัง เหมาะสำหรับงานที่มีเศษโลหะหรือเศษวัสดุที่กระเด็นมาจากด้านหน้าเพียงด้านเดียว
- แบบมีกระบังข้าง เหมาะสำหรับงานที่มีเศษโลหะหรือเศษวัสดุกระเด็นมาจากทางด้านข้าง ซึ่งเลน์ต้องสามารถทนแรงกระแทกได้ตามมาตรฐานที่กำหนด
- แว่นครอบตานิรภัย (Goggles) เป็นชนิดปิดครอบตา แบ่งได้ดังนี้
- แว่นครอบตาป้องกันวัตถุกระแทก สำหรับงานสะกัด งานเจียระไน
- แว่นครอบตาป้องกันสารเคมี ทนต่อแรงกระแทกและสารเคมี เช่น งานที่ต้องทำกับสารเคมีประเภทกัดกร่อน
- แว่นครอบตาสำหรับงานเชื่อม ป้องกันแสงจ้า รังสี ความร้อน และสะเก็ดไฟ หรืองานตัดโลหะ
-
การเลือกสีเลนส์สำหรับงานแต่ละประเภท
แว่นตานิรภัยมีสีเลนส์ที่แตกต่างกัน ตามลักษณะของการใช้งาน ต่อไปนี้คือสีของเลนส์แว่นตานิรภัยที่เหมาะกับงานแต่ละประเภท
- เลนส์ใส (Clear Safety Glasses) สำหรับงานทั่วไปต้องการป้องกันสิ่งของกระแทกตา
- เลนส์เทา (Gray Safety Glasses) สำหรับงานภายนอกที่ต้องการป้องกันแสงจ้า
- เลนส์ใสแบบมีการเคลือบสะท้อนเงาแบบบาง (Indoor / Outdoor Safety Glasses) สำหรับงานประเภทเดียวกับเลนส์เทา แต่แสงผ่านได้มากกว่า ใช้ได้ทั้งภายในและภายนอก ช่วยสดแสงสะท้อนจากหลอดไฟต่างๆ ได้ดี
- เลนส์สีทอง น้ำเงิน และเงิน แบบมีการเคลือบสะท้อนแสง (Gold , Blue & Silver Mirror Safety Glasses)ื สำหรับงานภายนอกที่มีแสงสว่างมากและมีการสะท้อนแสงเข้าตา การเคลือบสะท้อนแสงช่วยลดแสงผ่านเข้าเลนส์
- เลนส์สีเขียว (Dark Green Safety Glasses) สำหรับงานทั่วไป ที่มีการสะท้อนแสงและรังสี UV เข้าตา
- เลนส์สีน้ำตาล (Brown / Espresso Safety Glasses) สำหรับงานภายนอกที่ต้องการป้องกันแสงจ้า โดยสามารถมองเห็นไฟสัญญาณจราจรได้สีไม่เพี้ยน
- เลนส์สีชมพู (Vermilion Safety Glasses) สำหรับงานที่ต้องการเพิ่มความต่างของสี ในขณะที่ลดความเข้มสีทั้งหมดลง ใช้ในการทำงานภายใน
- เลนส์สีเหลืองอำพัน (Amber Safety Glasses) สำหรับป้องกันแสงสีฟ้า ช่วยเพิ่มความต่างของสีให้ชัดเจนขึ้นโดยเฉพาะในที่แสงสว่างน้อย
- เลนส์กรองแสง (Filter Shades Safety Glasses) สำหรับป้องกันรังสีอัลตร้าไวโอเลตและอินฟาเรด สำหรับงานที่เกี่ยวข้องกับการหลอมโลหะ งานเชื่อม งานเจียร และงานตัด
- Shades 1.5-3 สำหรับงานบัดกรี
- Shades 3-4 สำหรับงานบัดกรีทองเหลือง
- Shades 3-6 สำหรับงานตัดโลหะ
- Shades 4-8 สำหรับงานเชื่อมแก๊ส
- Shades 10-14 สำหรับงานเชื่อมไฟฟ้า
-
การเลือกแว่นตานิรภัย
การเลือกและใช้แว่นตานิรภัย สิ่งสำคัญที่ต้องพิจารณาในการเลือก ได้แก่
- เลือกประเภทที่เหมาะสม: แว่นตานิรภัยมีรูปแบบและการออกแบบที่แตกต่างกัน ต้องเลือกประเภทที่เหมาะสมกับลักษณของอันตรายที่อาจจะเกิดขึ้นในขณะที่ปฏิบัติงาน เช่น หากทำงานเชื่อม แว่นตานิรภัยที่เลือกใช้ต้องเป็นชนิดป้องกันแสงจากการเชื่อม หรือหากทำงานกับสารเคมี แว่นตานิรภัยต้องเป็นชนิดแว่นครอบตา เพื่อป้องกันอันตรายจากการกระเด็นรอบทิศทาง
- ตรวจสอบมาตรฐาน: แว่นตานิรภัยที่จะนำมาใช้งานต้องเป็นไปตามมาตรฐานด้านความปลอดภัย เช่น ANSI หรือ EN ระบุไว้บนแว่นตาหรือบรรจุภัณฑ์
- ตรวจสอบให้แน่ใจว่าใส่ได้พอดี: แว่นตานิรภัยควรพอดีกับใบหน้า ใส่ได้อย่างสบายและแน่นหนาตรวจสอบให้แน่ใจว่าพอดีกับรอบดวงตาและไม่มีช่องว่างให้สิ่งที่ก่อให้เกิดอันตรายเข้าได้
- ใช้อย่างสม่ำเสมอ: ต้องใช้แว่นตานิรภัยอย่างสม่ำเสมอและถูกต้องตลอดระยะเวลาที่ทำงาน
-
การดูแลรักษาแว่นตานิรภัย
เมื่อมีการใช้งาน การดูแลรักษาแว่นตานิรภัยเป็นเรื่องที่สำคัญเช่นกัน ต่อนี้คือการดูแลรักษาเพื่อให้สามารถใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ทำความสะอาดแว่นตานิรภัยทุกวัน โดยปฏิบัติตามคู่มือของผู้ผลิต หลีกเลี่ยงการเช็ดถูแรงๆ บริเวณเลนส์เพราะอาจทำให้เลนส์เป็นรอย มองเห็นไม่ชัดและทำให้เปราะแตกได้
- เก็บแว่นตานิรภัยในสถานที่สะอาดและแห้ง ในที่ที่แว่นนั้นจะไม่ตกหรือถูกกระทบได้และเก็บไว้ในกล่องทุกครั้งที่ไม่ได้ใช้
- เปลี่ยนแว่นตานิรภัยใหม่ หากเกิดรอยขีดข่วน รอยร้าว แตกหัก โค้งงอหรือใส่ไม่พอดี แว่นตาที่ชำรุดนอกจากจะทำให้มองภาพไม่ชัดเจนแล้วยังไม่สามารถป้องกันอันตรายได้
สรุป
แว่นตานิรภัยเป็นอุปกรณ์ที่ใช้สำหรับป้องกันอันตรายที่อาจเกิดกับดวงตา ซึ่งดวงตาเป็นส่วนที่สำคัญในการดำรงชีวิต การเลือกแว่นตานิรภัยจึงเป็นสิ่งสำคัญในการทำงาน ต้องเลือกให้เหมาะสมกับลักษณะของอันตรายที่เกิดขึ้น และแว่นตานิรภัยต้องได้มาตรฐาน ซึ่งมาตรฐานที่นิยมและใช้อย่างแพร่หลายได้แก่ ANSI Z87.1 ของประเทศสหรัฐอเมริกา นอกจากนี้ยังมีมาตรฐาน CSA-Z94.3 ประเทศแคนาดา และ EN166 ของสหภาพยุโรป เมื่อมีการกำหนดให้สวมแว่นตานิรภัย จะต้องมีการอบรมให้ความรู้กับผู้ปฏิบัติงาน ให้เห็นถึงความสำคัญของอุปกรณ์ รวมถึงการใช้อย่างถูกต้องและการบำรุงรักษาอย่างถูกวิธี
